Hebt u al een airfryer of de nog exclusievere airfryer XL? Nee? Toch is dat het overwegen waard. In deze moderne tijden, waar gezond eten vrijwel elke dag wel ergens in de media een hot item is, halen we allerlei apparaten en hulpmiddelen in huis (of specifieker: in de keuken) om op die manier zo gezond mogelijk met ons voedsel om te gaan.
We koken onze groente niet meer met een aardappeltje en jus, maar stoppen de bloem- samen met de boerenkool in een zogenaamde blender en vermalen het tot een smoothie. We letten tijdens het bereidingsproces op elke calorie die we kwijt kunnen raken en op elke vitamine die we kunnen behouden, terwijl we ons een uurtje later volproppen met snacks. We frituren onze gesneden aardappelreepjes niet meer in vet of olie, hoe goed ook van kwaliteit, maar laten hete lucht het bakwerk doen. De vraag rijst dan onvermijdelijk of dit alles daadwerkelijk beter is voor de gezondheid. Of zijn het handige verkoopstrategieën voor apparaten die we misschien helemaal niet nodig hebben? We lichten het deksel van de put met hete dan wel gebakken lucht.
Wat is een airfryer precies?
In de inleiding is er eigenlijk al genoemd wat de basis is van een airfryer en dat komt ook nog eens tot uiting in de letterlijke vertaling: bakken met lucht, of luchtbakker.
Het komt erop neer, dat een airfryer een hulpmiddel in de keuken is dat het mogelijk maakt met behulp van hete lucht allerlei voedingsmiddelen te bereiden. Dat hoeven niet alleen aardappelen te zijn in de vorm van ons “nationale gerecht” frites, maar je kunt het ook voor bijvoorbeeld groenten, vlees en kip gebruiken.
Het is echter vooral de frituurfunctie, die bij vergelijkingen van dit product het meest ter sprake komt. Naast een bedreiging voor de traditionele frituurpan is deze luchtbakker echter ook een geduchte concurrent voor de oven.
Hoe werkt een airfryer?
De term, die vooral gebruikt wordt als men de werking uitlegt, is Rapid Air-technologie, oftewel snelle lucht. Deze technologie is een combinatie tussen hete lucht en grillen, waarbij grillen kan worden omschreven als het voorbereiden van voedsel door warmte zonder toevoeging van vet of olie. Door de circulatie van deze hete lucht wordt het voedsel in de airfryer gelijkmatig gekookt, gebakken of gegrild.
Wat zijn de voordelen?
• Het grootste voordeel en datgene waarmee men vooral adverteert, is het feit dat voedselbereiding met een airfryer een stuk gezonder zou zijn. Dit wordt vooral veroorzaakt door het niet gebruiken van vet en/of olie. We weten dat een groot aantal soorten vet nou eenmaal niet gezond is, vooral als het gaat om hart- en vaatziekten en overgewicht.
• Een ander voordeel dat veelvuldig genoemd wordt, is het grotendeels ontbreken van vieze vetluchtjes. In het huis kunnen tijdens en na ons fritesavontuur de geuren, zonder goede ventilatie van pan en ruimte, nog geruime tijd blijven hangen .
• Een airfryer is erg gemakkelijk schoon te maken. Afgezien van de afwezigheid van vet en olie zijn de meeste onderdelen van een goede luchtbakker vaatmachinebestendig.
• Als het gaat om frituren hoef je in principe niets te vervangen bij een airfryer, terwijl bij het traditioneel patatbakken het vet of de olie regelmatig ververst dient te worden.
• Een airfryer mag dan wat duurder zijn in aanschaf, maar omdat je dus die verversingsproblemen niet hebt, is het apparaat op de lange duur toch goedkoper.
• Een airfryer is multifunctioneel, bespaart energie, bevordert de smaak (hoewel dat persoonlijk is), is gebruiksvriendelijk en maakt de afwas een stuk minder vet.
• Net als frituurpannen zijn er ook airfryers in verschillende maten. Zo kan een airfryer XL tot wel een kilo frites in één keer bereiden.
Zijn er ook nadelen?
• Over smaak valt niet te twisten, waarmee er eigenlijk al alles gezegd is over de smaakkwaliteiten van producten, hoe dan ook bereid. Vet en olie hebben invloed op smaak, en vooral ook op hoe voedsel verwerkt wordt in ons spijsverteringsstelsel. Hete lucht producten worden vaak als droog ervaren.
• In tegenstelling tot het vrolijke gespetter van frites in een frituurpan is het geluid dat een airfryer maakt een veelgehoorde klacht. Dat is zelfs nog erger bij de grotere modellen, de airfryer XL.
Is voedselbereiding met een airfryer nu daadwerkelijk gezonder?
Door het werken met hete lucht in plaats van verhit vet of olie zijn de meest populaire producten een stuk minder vet. Daarmee wordt dan ook bij de airfryer geadverteerd: frites en snacks zijn minder vet en dat is zonder twijfel goed voor de gezondheid. Er is uitgerekend dat patat uit een airfryer 3x minder calorieën bevat dan die uit een frituurpan. Er is wel ook een stof die bij luchtbakken meer vrijkomt dan bij traditioneel frituren. Deze stof is acrylamide en dat is minder handig. Onderzoek heeft verder ook uitgewezen dat met name diepvriesfrites voor de airfryer meer vet en meer calorieën bevat dan die voor de frites pan. Dezelfde voorgebakken, diepgevroren frites is ook een stuk duurder dan “gewone” friet en dat is dan weer ongezond voor de portemonnee.
Bij de kwalificatie gezond of gezond zit echter een addertje onder het gras. Alle gemaakte vergelijkingen gaan immers slechts op als overal dezelfde soort frites wordt gebruikt en dan ook nog van verse aardappelen. Verder is het zo dat, net als zo veel andere zaken, ook voor frites geldt dat je het met mate moet nuttigen. Over het algemeen blijkt dan dat bereiding met de airfryer genoeg voordelen oplevert ten opzichte van het bakken en braden in vet of olie. Daarnaast is het beslist aan te raden dit apparaat niet alleen te gebruiken voor uw wekelijkse portie nationale trots, maar vooral ook voor groente en vlees. Met wat experimenteren, bijvoorbeeld door het vooraf aanbrengen van een geringe hoeveelheid gezonde olie, kan men zowel krokantheid als smaak verbeteren tot een tevreden niveau. Geen gebakken lucht kortom, maar de airfryer is een aanwinst voor de keuken. Mits met mate gebruikt.
